Bài 2. 5S và cải tiến chất lượng bệnh viện – mối liên hệ với Bộ tiêu chí 6858/QĐ-BYT

5S là nền tảng khởi đầu cho cải tiến chất lượng

Trong quản lý chất lượng bệnh viện, có một thực tế rõ ràng: không thể bắt đầu cải tiến nếu môi trường làm việc còn bừa bộn, luộm thuộm, thiếu trực quan và không thể kiểm soát. Đó chính là lý do vì sao 5S được xem là “nền móng” đầu tiên, giúp tạo ra một không gian làm việc:

• Gọn gàng – ngăn nắp – sạch sẽ,

• Dễ quan sát – dễ kiểm tra – dễ cải tiến,

• Dễ tiêu chuẩn hóa – dễ duy trì.

Nếu không có 5S, các chương trình cải tiến chất lượng sẽ thiếu nền tảng thực tế để thực thi, giám sát và đánh giá.

2. 5S hiện diện rõ trong Bộ tiêu chí 6858/QĐ-BYT

Trong Bộ tiêu chí chất lượng bệnh viện ban hành theo Quyết định 6858/QĐ-BYT, các nội dung liên quan đến 5S được thể hiện rõ nhất tại Tiêu chí A3.2 – Người bệnh được khám và điều trị trong khoa, phòng gọn gàng, ngăn nắp, với các tiểu mục cụ thể như:

Ngoài A3.2, nhiều tiêu chí khác cũng hưởng lợi trực tiếp từ việc triển khai 5S như:

• CHƯƠNG C2. QUẢN LÝ HỒ SƠ BỆNH ÁN
• CHƯƠNG C4. PHÒNG NGỪA VÀ KIỂM SOÁT NHIỄM KHUẨN
• CHƯƠNG D2. PHÒNG NGỪA CÁC SAI SÓT, SỰ CỐ VÀ KHẮC PHỤC

Từ đó có thể thấy: triển khai tốt 5S chính là “đòn bẩy” giúp đạt điểm cao trong nhiều tiêu chí kiểm tra chất lượng.

3. Vai trò của 5S trong xây dựng hệ thống quản lý chất lượng

5S không chỉ là phương pháp tổ chức nơi làm việc, mà còn là một công cụ kích hoạt cải tiến liên tục. Cụ thể:

• 5S giúp chuẩn hóa cách làm việc, từ đó xây dựng quy trình (SOP) dễ dàng.

• 5S thúc đẩy tư duy loại bỏ lãng phí, tiền đề cho Lean healthcare.

• 5S tạo nền tảng văn hóa kỷ luật – nền móng cho ISO 9001, JCI và các chương trình cải tiến khác.

Không bệnh viện nào có thể xây dựng một hệ thống cải tiến chất lượng hiệu quả nếu bỏ qua 5S hoặc chỉ triển khai 5S theo phong trào hình thức.

4. Hệ quy chiếu 5S khi đánh giá chất lượng

Khi thực hiện đánh giá nội bộ hoặc kiểm tra bệnh viện theo Bộ tiêu chí, việc triển khai 5S có thể làm bằng chứng cụ thể và mạnh mẽ:

• Dễ tạo hồ sơ minh chứng (kế hoạch – danh sách tập huấn – bảng kiểm – hình ảnh),

• Có thể đo lường được bằng điểm số (cải tiến từng khoa/phòng),

• Tạo hiệu ứng lan tỏa, nâng điểm nhiều tiêu chí liên quan chỉ với một chương trình triển khai tốt.

5S không chỉ là một công cụ vận hành. Trong hệ sinh thái chất lượng bệnh viện, 5S chính là “điểm khởi đầu chiến lược” để đạt được các tiêu chí của Bộ Y tế một cách thực chất và bền vững.

Nếu làm tốt 5S, mọi hoạt động cải tiến đều có điểm tựa.
Nếu bỏ qua 5S, mọi hoạt động cải tiến sẽ trở nên rối rắm và khó duy trì.