So sánh khác biệt, thay đổi của thông tư mới so với thông tư cũ? Các đơn vị cần lưu ý gì?

1. So sánh khác biệt, thay đổi giữa Thông tư mới 2025 và Thông tư cũ 2021

1.1. Về phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng

• Thông tư 37/2021/TT-BYT: Áp dụng cho Sở Y tế (thuộc UBND tỉnh) và Phòng Y tế (thuộc UBND huyện).

• Thông tư 20/2025/TT-BYT: Mở rộng hơn, bao gồm cả cơ quan chuyên môn cấp xã (Phòng Văn hóa - Xã hội), phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Đây là điểm mới đáng chú ý.

1.2. Về chuyển đổi mô hình quản lý

• Thông tư 2025 yêu cầu:

  • Trung tâm Y tế cấp huyện được chuyển về Sở Y tế quản lý để tổ chức cung ứng dịch vụ theo khu vực liên xã.

  • Trạm Y tế cấp xã được duy trì, và có thể tổ chức lại theo mô hình cấp xã mới, kèm theo các điểm y tế ở các xã cũ để phục vụ người dân.

1.3. Về chức năng và nhiệm vụ

• Thông tư 2025 phân định rõ hơn vai trò tham mưu, quản lý của từng cấp:

  • Cấp tỉnh (Sở Y tế): Bổ sung quản lý thêm mảng bảo trợ xã hội, phòng chống tệ nạn xã hội (trừ cai nghiện), và Quỹ Bảo trợ trẻ em.

  • Cấp xã (Phòng Văn hóa – Xã hội): Chính thức được giao thực hiện quản lý nhà nước về y tế tại cơ sở xã/phường/thị trấn.

  • Tăng cường vai trò đầu mối phòng chống tác hại thuốc lá, rượu bia, và quản lý hệ thống thông tin y tế, chuyển đổi số, nhất quán hơn so với văn bản 2021.

1.4. Thay đổi cấu trúc tổ chức

• Thông tư mới hướng tới tinh gọn bộ máy, sắp xếp lại chức năng, nhiệm vụ theo hướng liên thông giữa cấp tỉnh và cấp xã.

• Thông tư cũ chưa quy định rõ việc quản lý nhân sự, tài chính, tài sản tại cấp xã, còn Thông tư 2025 quy định rõ trách nhiệm này thuộc cấp xã theo pháp luật.

2. Sở Y tế cần lưu ý

• Chuyển đổi mô hình quản lý Trung tâm Y tế huyện về Sở Y tế tỉnh: Bệnh viện tỉnh cần chủ động phối hợp tiếp nhận lại hệ thống trung tâm y tế này theo mô hình liên xã.

• Vai trò điều phối: Sở Y tế sẽ phải điều phối cả khám chữa bệnh, y tế dự phòng, dược – mỹ phẩm, an toàn thực phẩm… ở toàn tỉnh. Cần rà soát lại quy trình phối hợp với Trung tâm y tế huyện.

• Triển khai chuyển đổi số: Đầu tư vào hệ thống cơ sở dữ liệu, hồ sơ sức khỏe điện tử, kết nối với các đơn vị tuyến dưới để đáp ứng yêu cầu “quản lý thông tin toàn diện” nêu trong Thông tư 2025.

• Chú trọng công tác trẻ em, xã hội: Đảm nhiệm thêm các mảng như bảo vệ trẻ em, bảo trợ xã hội, công tác người cao tuổi – mới được giao cho Sở Y tế.

3. Bệnh viện cần lưu ý

• Bệnh viện tỉnh không phải đối tượng điều chỉnh trực tiếp bởi Thông tư 20/2025/TT-BYT, nhưng cần chủ động thích ứng và phối hợp thực hiện, đặc biệt trong:

  • Tổ chức lại mạng lưới y tế theo mô hình liên xã.

  • Triển khai chuyển đổi số, chia sẻ dữ liệu y tế thống nhất.

  • Hỗ trợ kỹ thuật cho tuyến dưới.

  • Tham gia phối hợp liên ngành trong các vấn đề xã hội – y tế.

4. Trung tâm Y tế tuyến huyện cần lưu ý

• Trở lại quản lý trực tiếp của Sở Y tế (không còn là đơn vị sự nghiệp dưới huyện): cần tổ chức lại bộ máy, phối hợp với các trạm y tế xã/phường theo mô hình liên xã.

• Thực hiện chuyên môn theo chỉ đạo từ Sở Y tế: cả về khám chữa bệnh, y tế dự phòng, thuốc – vật tư y tế, báo cáo dịch tễ,…

• Giữ vai trò vùng: Có thể trở thành trung tâm kỹ thuật cao của cụm xã/phường – nên chuẩn bị năng lực về nhân sự, trang thiết bị, tài chính.

• Chủ động phối hợp chuyển dữ liệu y tế, hồ sơ sức khỏe điện tử với Sở Y tế.

5. Trạm Y tế cấp xã cần lưu ý

• Không còn thuộc cấp huyện, nhưng vẫn duy trì và được tổ chức lại linh hoạt: nếu xã được sáp nhập, trạm y tế vẫn hoạt động qua “các điểm y tế tại xã cũ” cho đến khi có quy định mới.

• Thuộc quản lý chuyên môn của Sở Y tế, điều hành hành chính bởi UBND cấp xã, thông qua Phòng Văn hóa – Xã hội.

• Phòng Văn hóa – Xã hội cấp xã là đầu mối thực hiện quản lý nhà nước về y tế cấp cơ sở, cần phối hợp chặt chẽ với trạm y tế.

• Cần chú trọng:

  • Cập nhật lại các giấy phép, đăng ký chuyên môn theo quy định mới.

  • Tham gia chuyển đổi số, thống kê, báo cáo dữ liệu đúng biểu mẫu của Thông tư 2025.

  • Tham gia đầy đủ các hoạt động phòng, chống dịch, bảo vệ trẻ em, phòng chống tệ nạn… được mở rộng trong thông tư mới.