Phụ lục 8. Một số văn bản quy định

Triển khai 5S trong bệnh viện thường được xem là một hoạt động cải tiến đơn giản, dễ thực hiện. Tuy nhiên, khi đi vào triển khai thực tế ở quy mô toàn viện, đặc biệt là yêu cầu chuẩn hóa số lượng, vị trí, quy tắc đánh mã, gọi tên, ký hiệu, màu sắc và bố trí trực quan, nhiều đơn vị mới nhận ra rằng: 5S không hề đơn giản nếu thiếu căn cứ pháp lý và chuẩn mực tham chiếu rõ ràng.

5S không tồn tại độc lập. Ngược lại, 5S giao thoa với nhiều hệ thống quy định, tiêu chuẩn và văn bản pháp luật thuộc các lĩnh vực khác nhau như quản lý hành chính, lưu trữ, an toàn lao động, tiêu chuẩn đo lường, quản lý tài sản, môi trường và an toàn người lao động. Phần lớn các văn bản này không được ban hành riêng cho ngành y tế, nhưng lại có giá trị tham khảo và bắt buộc tuân thủ khi bệnh viện triển khai 5S một cách bài bản.

1. Vì sao triển khai 5S cần tham khảo văn bản quy định?

Trong 5S, nhiều nội dung tưởng chừng mang tính nội bộ nhưng thực chất liên quan trực tiếp đến quy định chung, ví dụ:

• Đặt tên, đánh mã hồ sơ, tủ tài liệu, khu vực lưu trữ

• Quy định màu sắc, ký hiệu, biển báo, nhãn nhận diện

• Bố trí lối đi, khu vực làm việc, kho, hành lang

• Quản lý tài sản, trang thiết bị, vật tư tiêu hao

• Yêu cầu an toàn, phòng cháy chữa cháy, vệ sinh lao động

Nếu thực hiện 5S không đối chiếu các căn cứ này, bệnh viện dễ rơi vào tình trạng:

• Mỗi khoa/phòng làm một kiểu

• Chuẩn hóa mang tính cảm tính

• Khó duy trì, khó đánh giá, dễ bị “vỡ chuẩn” theo thời gian

• Có nguy cơ vi phạm các quy định quan trọng khác: PCCC, Xây dựng, Thoát hiểm, Giao thông, ...

2. Nhóm văn bản thường cần tham khảo khi triển khai 5S

2.1. Văn bản về quản lý hành chính – lưu trữ

Các quy định liên quan đến:

• Quản lý, lập hồ sơ công việc

• Phân loại, đặt tên, lưu trữ và tiêu hủy hồ sơ

• Ký hiệu, mã hóa tài liệu

Đây là căn cứ quan trọng khi triển khai 5S cho:

• Tủ hồ sơ hành chính

• Phòng kế hoạch, tài chính, tổ chức cán bộ

• Khu lưu trữ văn bản, kho hồ sơ bệnh án lưu trữ

2.2. Văn bản về quản lý tài sản, vật tư, trang thiết bị

Bao gồm các quy định về:

• Ghi nhận, theo dõi, kiểm kê tài sản

• Gắn mã, nhãn tài sản

• Bố trí, sử dụng và bảo quản

Nhóm văn bản này là cơ sở để:

• Chuẩn hóa vị trí đặt trang thiết bị

• Đánh mã, dán nhãn trong 5S

• Phân biệt tài sản dùng chung – dùng riêng

2.3. Văn bản về an toàn lao động và môi trường

Các quy định liên quan đến:

• An toàn nơi làm việc

• Biển báo, ký hiệu cảnh báo

• Bố trí lối đi, hành lang, khu vực nguy hiểm

Đây là nền tảng bắt buộc khi triển khai 5S tại:

• Khu kỹ thuật

• Kho vật tư, hóa chất

• Hành lang, cầu thang, khu công cộng trong bệnh viện

2.4. Tiêu chuẩn, quy chuẩn và hướng dẫn kỹ thuật

Bao gồm:

• Tiêu chuẩn quốc gia (TCVN)

• Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN)

• Hướng dẫn của các bộ, ngành liên quan

Những tiêu chuẩn này thường được sử dụng để:

• Chuẩn hóa màu sắc, ký hiệu trực quan

• Thiết kế nhãn, bảng chỉ dẫn

• Thống nhất cách gọi tên, phân loại đối tượng

3. Đặc điểm cần lưu ý khi sử dụng các văn bản này

• Phần lớn là văn bản đa ngành, không viết riêng cho bệnh viện

• Cần vận dụng linh hoạt, không sao chép máy móc

• Phải được chuyển hóa thành quy định nội bộ, quy trình, hướng dẫn 5S của bệnh viện

• Vai trò của Phòng Quản lý chất lượng là tổng hợp, tham mưu và chuẩn hóa thống nhất

Do đó chuyên mục “Một số văn bản quy định” được xây dựng nhằm:

• Tổng hợp các căn cứ pháp lý và tiêu chuẩn thường gặp khi triển khai 5S

• Giúp các khoa/phòng biết tham khảo đúng nguồn, đúng nội dung

• Hỗ trợ Phòng Quản lý chất lượng trong:

  • Tham mưu xây dựng quy định 5S nội bộ

  • Kiểm tra, giám sát và đánh giá việc duy trì 5S

5S bền vững không chỉ dựa vào ý thức, mà phải dựa trên chuẩn mực.
Chuẩn mực càng rõ ràng, việc triển khai càng dễ thống nhất, duy trì và cải tiến lâu dài.