Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị Quyết định số 3129/QĐ-BYT ngày 17 tháng 07 năm 2020 về việc ban hành tài liệu chuyên môn “Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị ung thư biểu mô tế bào gan”

QUYẾT ĐỊNH

VỀ VIỆC BAN HÀNH TÀI LIỆU CHUYÊN MÔN “HƯỚNG DẪN CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ UNG THƯ BIỂU MÔ TẾ BÀO GAN”

BỘ TRƯỞNG BỘ Y TẾ

Căn cứ Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2009;
Căn cứ Nghị định số 75/2017/NĐ-CP ngày 20 tháng 6 năm 2017 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Y tế;
Theo đề nghị của Cục trưởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh,

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Ban hành kèm theo Quyết định này tài liệu chuyên môn “Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị ung thư biểu mô tế bào gan”.
Điều 2. Tài liệu chuyên môn “Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị ung thư biểu mô tế bào gan” được áp dụng tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trong cả nước.
Điều 3. Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký, ban hành.
Điều 4. Các ông, bà: Chánh Văn phòng Bộ, Chánh thanh tra Bộ, Tổng Cục trưởng, Cục trưởng và Vụ trưởng các Tổng cục, Cục, Vụ thuộc Bộ Y tế, Giám đốc Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Giám đốc các Bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế, Thủ trưởng Y tế các ngành chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.

CHỈ ĐẠO BIÊN SOẠN

PGS.TS. Nguyễn Trường Sơn, Thứ trưởng Bộ Y tế

CHỦ BIÊN

PGS.TS. Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lýKhám, chữa bệnh, Bộ Y tế

ĐỒNG CHỦ BIÊN

GS.TS. Mai Trọng Khoa, Nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai

THAM GIA BIÊN SOẠN

GS.TS. Mai Trọng Khoa, Nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai
PGS.TS. Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lýKhám, chữa bệnh, Bộ Y tế
BSCKII. Nguyễn Đình Song Huy, Phó Giám đốc Trung tâm Ung bướu, Bệnh viện Chợ Rẫy
GS.TS. Mai Hồng Bàng, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
GS.TS. Nguyễn Cường Thịnh, Chủ nhiệm Bộ môn Ngoại tiêu hóa, Viện Nghiên cứu khoa học Y Dược lâm sàng, Bệnh viện trung ương Quân đội 108
PGS.TS. Đỗ Đức Cường, Chủ nhiệm khoa Chẩn đoán hình ảnh – Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
PGS.TS. LêHữu Song, Phó Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
PGS.TS. Nguyễn Tiến Thịnh, Chủ nhiệm Khoa Nội tiêu hóa, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
PGS.TS. Trần Đình Hà, Nguyên Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai
PGS.TS. Phạm Cẩm Phương, Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai
TS. LêThanh Dũng, Phó Trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Việt Đức
PGS.TS. Nguyễn Quang Nghĩa, Giám đốc Trung tâm ghép tạng, Bệnh viện Việt Đức
GS.TS. Phạm Như Hiệp, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Huế
PGS.TS. Bùi Văn Giang, Giám đốc Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện K
PGS.TS. Tạ Văn Tờ, Giám đốc Trung tâm Giải phẫu bệnh vàSinh học phân tử, Bệnh viện K
TS. Nguyễn Tiến Quang, Phó Giám đốc Bệnh viện K
TS. Đỗ Anh Tú, Phụ trách cơ sở Tam Hiệp, Bệnh viện K
TS. Phạm Thế Anh, Trưởng khoa Gan mật, Bệnh viện K
ThS. Nguyễn Trọng Khoa, PhóCục trưởng Cục Quản lýKhám, chữa bệnh

TỔ THƯ KÝ

TS. Đỗ Anh Tú, Phụ trách cơ sở Tam Hiệp, Bệnh viện K
ThS.BS. Trương Lê Vân Ngọc, Chuyên viên Cục Quản lýKhám, chữa bệnh

MỤC LỤC

BẢNG DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
1. ĐẠI CƯƠNG
2. DỊCH TỄ HỌC UTBMTBG VÀ CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ
2.1. Dịch tễ học
2.2. Các yếu tố nguy cơ chính
2.3. Phòng ngừa UTBMTBG
3. TẦM SOÁT UTBMTBG
3.1. Đối tượng tầm soát
3.2. Phương tiện và tần suất tầm soát
4.1. Khám lâm sàng và các xét nghiệm cận lâm sàng cần làm
4.2. Hình ảnh học
4.3. Chỉ dấu sinh học
4.4. Sinh thiết gan
4.5. Chẩn đoán xác định UTBMTBG
4.6. Chẩn đoán phân biệt
4.7. Phân chia giai đoạn bệnh
5. ĐIỀU TRỊ UTBMTBG
5.1. Nguyên tắc điều trị UTBMTBG
5.2. Các phương pháp điều trị đối với tổn thương UTBMTBG
5.3. Phối hợp các phương pháp điều trị
5.4. Điều trị giảm nhẹ
5.5. Điều trị hỗ trợ
6. THEO DÕI VÀ TÁI KHÁM
7. PHÒNG BỆNH
TÀI LIỆU THAM KHẢO

BẢNG DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
 

AASLD                     American Association for Study of the Liver Diseases

                                Hội Nghiên cứu bệnh gan Hoa Kỳ

AFP                          Alpha-fetoprotein

AFP-L3                     Lens culinaris agglutinin-reactive fraction of AFP

AJCC                       American Joint Committee on Cancer

                                Hiệp hội Ung thư Mỹ

ALT                          Alanine transaminase

APASL                     Asian Pacific Association for the Study of the Liver

                                Hiệp hội Nghiên cứu Bệnh gan châu Á Thái Bình Dương

AST                          Aspartate transaminase

BCLC                       Barcelona Clinic Liver Cancer

CA 12-5                    Carbohydrate antigen (carcinoma antigen) 12-5

CA 19-9                    Carbohydrate antigen (carcinoma antigen) 19-9

CĐHA                       Chẩn đoán hình ảnh

CEA                         Carcinoembryonic antigen

CEUS                       Contrast-enhanced ultrasound

                                Siêu âm có chất tương phản

CT                            Computerized Tomography

                                Chụp cắt lớp vi tính

cTACE                      conventional TACE

                                Nút mạch hóa chất thường quy

DCP                         Des-gamma-carboxyprothrombin

DEB-TACE               Drug-eluting bead TACE

                                Nút mạch sử dụng hạt nhúng hóa chất

ESMO                      European Society of Medical Oncology

                                Hội Ung thư Nội khoa châu Âu

FGFR                       Fibroblast growth factor receptor

                                Thụ thể yếu tố tăng trưởng nguyên bào sợi

Gd-EOB-DTPA         Gadolinium ethoxybenzyl diethylenetriamine pentaacetic acid

HAIC                        Hepatic arterial infusion chemotherapy

                                Truyền hóa chất qua động mạch gan

HBV                         Hepatitis B virus

                                Vi rút viêm gan siêu vi B

HCC                         Hepatocellular Carcinoma

                                Ung thư biểu mô tế bào gan

HCV                         Hepatitis C virus

                                Vi rút viêm gan siêu vi C

ICG                          ndocyanin green

IMRT                        Intensity-modulated radiation therapy

                                Xạ trị điều biến liều

LI-RADS                   The Liver Imaging Reporting And Data System

                                Hệ thống Dữ liệu và Báo cáo hình ảnh Gan

MDCT                      Multidetector Computerized Tomography

                                Chụp cắt lớp vi tính đa dãy đầu thu

mRECIST                 Modified Response Evaluation Criteria in Solid Tumors

                                Tiêu chuẩn đánh giá đáp ứng khối u đặc cải tiến

MRI                          Magnetic resonance imaging

                                Chụp cộng hưởng từ

MWA                        Microwave Ablation

                                Hủy u bằng vi sóng

NAFLD                     Non-alcoholic Fatty Liver Disease

                                Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu

NASH                       Non-alcoholic Steatohepatitis

                                Bệnh viêm gan thoái hóa mỡ không do rượu

UTBMTBG                Ung thư biểu mô tế bào gan

PEI                           Percutaneous Ethanol Injection

                                Hủy u bằng cách tiêm cồn qua da

PET/CT                    Positron emission tomography/computerized tomography

PIVKA-II                   Prothrombin induced by vitamin K absence-II

PS                            Performance Status

                                Tình trạng hoạt động cơ thể

PSA                         Prostate-specific antigen

RFA                         Radiofrequency ablation

RFA                         Đốt sóng cao tần

SBRT                       Stereotactic Body Radiation Therapy

                                Xạ trị định vị thân

SIRT                        Selective Internal Radiation Therapy

                                Xạ trị trong chọn lọc

SPECT                     Single-photon emission computed tomography

SRS                         Xạ phẫu định vị thân

SVR                         Sustained virologic response

                                Đáp ứng vi rút bền vững

TACE                       Transarterial Chemoembolization

                                Nút mạch xạ trị

TNM                         Tumor Node Metastasis

VEGFR                     Vascular endothelial growth factor receptor

                                Thụ thể yếu tố tăng trưởng nội mô mạch máu

WHO                        World Health Organization

                                Tổ chức Y tế tế giới